ความโกลาหล | ตำนานเทพเจ้ากรีก

ความโกลาหล (จักรวาลวิทยา)

แหล่งที่มา: Wikipedai

ความโกลาหล ( กรีกโบราณ : χάος , โรมัน :  Kháos ) เป็นสถานะว่างเปล่าในตำนานก่อนการสร้างจักรวาล (จักรวาล) ในจักรวาลวิทยาตะวันออกใกล้โบราณและจักรวาลวิทยากรีกยุคแรกนอกจากนี้ยังอาจหมายถึงสถานะในช่วงแรกของจักรวาลที่ประกอบด้วยแต่สสาร ที่ไม่แยกความแตกต่าง และแยกแยะไม่ออก

นิรุกติศาสตร์

แก้ไข

ภาษากรีก kháos ( χάος ) หมายถึง ' ความว่างเปล่า ความว่างเปล่าอันกว้างใหญ่ หุบเหวเหวลึก' ที่เกี่ยวข้องกับคำกริยาkháskō ( χάσκω ) และkhaínō ( χαίνω ) 'อ้าปากกว้าง' จาก คำภาษาอินโด -ยูโรเปียนดั้งเดิม *ǵʰeh₂n- ซึ่งมีรากศัพท์เดียวกับภาษาอังกฤษโบราณ geanian 'อ้าปากกว้าง' ดังนั้นในภาษาอังกฤษจึงหมายถึง yawn

อาจหมายถึงอวกาศ ความกว้างใหญ่ของอากาศ เหวลึก หรือ ความมืดมิดที่ไม่มีที่สิ้นสุด เฟเรไซเดสแห่งซีรอส (ราวศตวรรษที่ 6 ก่อนคริสตกาล) ตีความความโกลาหลว่าเป็นน้ำ เหมือนสิ่งที่ไม่มีรูปร่างซึ่งสามารถแยกแยะได้

ประเพณีกรีก-โรมัน

แก้ไข

จอร์จ เฟรเดอริก วัตต์ – ความโกลาหล

เฮเซียดและพวกพรีโสเครติกส์ใช้คำภาษากรีกในบริบทของจักรวาลวิทยาความโกลาหลของเฮเซียดได้รับการตีความว่าเป็น "ช่องว่างที่เว้าลึกเหนือโลกที่เกิดขึ้นเมื่อโลกและท้องฟ้าแยกจากความเป็นหนึ่งเดียวดั้งเดิม" หรือ "ช่องว่างที่เว้าลึกใต้โลกซึ่งโลกตั้งอยู่" ข้อความในTheogony ของเฮเซียด แนะนำว่าความโกลาหลอยู่ใต้โลกแต่เหนือทาร์ทารัส ความโกลาหลดั้งเดิมบางครั้งกล่าวกันว่าเป็นรากฐานที่แท้จริงของความจริง โดยเฉพาะอย่างยิ่งโดยนักปรัชญาเช่นเฮราคลีตัส

จักรวาลวิทยาในกรีกยุคแรก

แก้ไข

บทความหลัก: จักรวาลวิทยากรีกยุคแรก

ในTheogonyของเฮเซียดความโกลาหลเป็นสิ่งแรกที่มีอยู่: "ในตอนแรกความโกลาหลเกิดขึ้น" (หรือเคยมีอยู่) แต่ต่อมา (อาจมาจากความโกลาหล) ก็ได้เกิดไกอา ทาร์ทารัสและเอรอส (ที่อื่น ชื่อเอรอสถูกใช้สำหรับลูกชายของอโฟรไดท์ ) เอเรบัสและนิกซ์ " ถือกำเนิด" จากความโกลาหลอย่างชัดเจนสำหรับเฮเซียด ความโกลาหล เช่นเดียวกับทาร์ทารัส แม้ว่าจะมีตัวตนเพียงพอที่จะให้กำเนิดบุตรได้ แต่ก็เป็นสถานที่ที่อยู่ห่างไกล ใต้ดิน และ "มืดมน" ซึ่งไททันอาศัยอยู่เหนือไปและเช่นเดียวกับโลก มหาสมุทร และอากาศเบื้องบน มันยังสามารถได้รับผลกระทบจากสายฟ้าของซูสได้อีกด้วย 

แนวคิดเรื่องอนันต์ทางเวลาเป็นที่คุ้นเคยสำหรับชาวกรีกตั้งแต่สมัยโบราณในแนวคิดทางศาสนาเกี่ยวกับ

ความเป็นอมตะ วัตถุประสงค์หลักของความพยายามครั้งแรกในการอธิบายโลกยังคงเป็นคำอธิบายถึงการเติบโตของโลกตั้งแต่เริ่มต้น พวกเขาเชื่อว่าโลกเกิดขึ้นจากความสามัคคีดั้งเดิม และสารนี้เป็นฐานที่ถาวรของการดำรงอยู่ทั้งหมดอนาซิมานเดอร์อ้างว่าต้นกำเนิดคือเอพีไอรอน (สิ่งที่ไม่มีขอบเขต) สารศักดิ์สิทธิ์และคงอยู่ชั่วนิรันดร์ซึ่งไม่ชัดเจนเท่ากับธาตุทั่วไป ( น้ำอากาศไฟและดิน ) ตามที่นักปรัชญาชาวกรีกยุคแรกเข้าใจ ทุกสิ่งทุกอย่างเกิดจากเอพีไอรอนและต้องกลับคืนสู่สภาพเดิมตามความจำเป็น แนวคิดเกี่ยวกับธรรมชาติของโลกคือโลกใต้พื้นผิวทอดยาวลงมาอย่างไม่มีกำหนดและมีรากอยู่บนหรือเหนือทาร์ทารัสซึ่งเป็นส่วนล่างของโลกใต้ พิภพ ในวลีของ Xenophanes "ขอบเขตบนของโลกนั้นอยู่ติดกับอากาศ ใกล้กับเท้าของเรา ขอบเขตล่างนั้นทอดยาวลงมาถึง "ลิง" (กล่าวคือ: ไม่มีขอบเขตจำกัด)" แหล่งที่มาและขอบเขตของโลก ทะเล ท้องฟ้าทาร์ทารัสและทุกสิ่งทุกอย่างนั้นตั้งอยู่ในช่องว่างลมขนาดใหญ่ ซึ่งดูเหมือนจะไม่มีที่สิ้นสุด และเป็นรายละเอียดในภายหลังของ "ความโกลาหล

กรีกคลาสสิก

แก้ไข

ใน เรื่องตลกเรื่อง Birds ของอริสโตฟาเนสในตอนแรกมี Chaos, Night, Erebus และ Tartarus จากนั้นจึงเกิด Eros จาก Night และจาก Eros และ Chaos จึงมีเผ่าพันธุ์นกตามมา

ในตอนแรกมีเพียงความโกลาหล ราตรี เอเรบัสอันมืดมิด และทาร์ทารัสอันลึกล้ำ โลก อากาศ และสวรรค์ไม่มีอยู่จริง ก่อนอื่น ราตรีปีกดำวางไข่ที่ไม่มีเชื้อโรคในอกของเอเรบัสอันลึกล้ำอันไร้ขอบเขต และจากนี้ หลังจากการปฏิวัติแห่งยุคสมัยอันยาวนาน เอรอสผู้สง่างามก็ถือกำเนิดขึ้นพร้อมกับปีกสีทองแวววาว รวดเร็วราวกับพายุหมุนแห่งพายุ เขาผสมพันธุ์กับความโกลาหลอันมืดมิดในทาร์ทารัสอันลึกล้ำ มีปีกเหมือนกับตัวเขาเอง และด้วยเหตุนี้ เผ่าพันธุ์ของเราจึงฟักออกมา ซึ่งเป็นคนแรกที่ได้เห็นแสงสว่าง เผ่าพันธุ์อมตะนั้นไม่มีอยู่จริง จนกระทั่งเอรอสได้รวบรวมส่วนผสมทั้งหมดของโลกเข้าด้วยกัน และจากการแต่งงานของพวกเขา สวรรค์ มหาสมุทร โลก และเผ่าพันธุ์อมตะของเทพเจ้าผู้ได้รับพรก็ถือกำเนิดขึ้น ดังนั้น ต้นกำเนิดของเรานั้นเก่าแก่กว่าต้นกำเนิดของผู้อาศัยในโอลิมปัสมาก เรา [นก] เป็นลูกหลานของเอรอส มีหลักฐานนับพันที่แสดงให้เห็น เรามีปีกและเราให้ความช่วยเหลือคนรัก มีชายหนุ่มรูปงามกี่คนที่เคยสาบานว่าจะคงสติสัมปชัญญะไว้ แต่กลับเปิดต้นขาของตนเพราะอำนาจของเรา และยอมมอบตัวแก่คนรักเมื่อใกล้จะสิ้นวัยเยาว์ โดยถูกของขวัญจากนกกระทา นกน้ำ ห่าน หรือไก่ตัวผู้ ล่อลวงไป

ใน Timaeus ของเพลโตซึ่งเป็นผลงานหลักของจักรวาลวิทยาแบบเพลโต แนวคิดเรื่องความสับสนวุ่นวายนั้นเทียบเท่ากับสำนวนภาษากรีกchôraซึ่งได้รับการตีความว่าเป็นพื้นที่ไร้รูปร่าง ( chôra ) ซึ่งร่องรอยทางวัตถุ ( ichnê ) ของธาตุต่างๆ อยู่ในสภาวะเคลื่อนไหวที่ไม่เป็นระเบียบ (Timaeus 53a–b) อย่างไรก็ตาม Chôra แบบเพลโต นั้นไม่ใช่รูปแบบหนึ่งของ การตีความแบบอะตอมเกี่ยวกับต้นกำเนิดของโลก ดังที่ชัดเจนจากคำกล่าวของเพลโตที่ว่าคำจำกัดความที่เหมาะสมที่สุดของ chôra คือ "ภาชนะแห่งการเกิดขึ้นทั้งหมด - เสมือนเป็นแม่นมของมัน" (Timaeus 49a) ซึ่งไม่ใช่ภาชนะสำหรับการกระทำสร้างสรรค์ของผู้สร้างโลก

อริสโตเติล ในบริบทของการสืบสวนแนวคิดเรื่องอวกาศในฟิสิกส์ "สร้างปัญหาให้กับการตีความความโกลาหลของเฮเซียดว่าเป็น 'ความว่างเปล่า' หรือ 'สถานที่ที่ไม่มีสิ่งใดอยู่ในนั้น' อริสโตเติลเข้าใจความโกลาหลเป็นสิ่งที่ดำรงอยู่โดยอิสระจากวัตถุ และวัตถุที่รับรู้ได้ก็ไม่สามารถดำรงอยู่ได้โดยปราศจากสิ่งนี้ 'ความโกลาหล' จึงถูกนำมาไว้ในกรอบของการสืบสวนทางกายภาพโดยชัดเจน ปัจจุบัน ความโกลาหลได้เติบโตเกินกว่าความเข้าใจในตำนานไปแล้วในระดับมาก และในงานของอริสโตเติล มันทำหน้าที่ท้าทายนักอะตอมที่ยืนยันการมีอยู่ของอวกาศว่างเปล่าเหนือสิ่งอื่นใด"

ประเพณีโรมัน

แก้ไข

สำหรับโอวิด (43 ปีก่อนคริสตกาล – 17/18 คริสตศักราช) ในหนังสือ Metamorphoses ของเขา ความโกลาหลคือมวลที่ยังไม่มีรูปร่าง ซึ่งองค์ประกอบทั้งหมดรวมกันเป็น "กองที่ไม่มีรูปร่าง"

ก่อนที่มหาสมุทรและแผ่นดินจะปรากฏขึ้น ก่อนที่ท้องฟ้าจะปกคลุมทุกสิ่งทุกอย่าง
ใบหน้าของธรรมชาติในผืนแผ่นดินอันกว้างใหญ่ก็ไม่มีอะไรอื่น
นอกจากความโกลาหลที่ไร้ระเบียบ มวลสารที่หยาบกระด้างและยังไม่ได้รับการพัฒนา ไม่มีสิ่งใดสร้างขึ้นได้นอกจากน้ำหนักที่หนักอึ้ง
และองค์ประกอบที่ไม่ประสานกันทั้งหมดก็สับสนวุ่นวาย อัดแน่นอยู่ในกองที่ไม่มีรูปร่าง

ตามที่ Hyginusกล่าวไว้ว่า : " ความโกลาหลมาจากสายหมอก ( Caligo ) จากความโกลาหลและสายหมอก ราตรี ( Nox ) กลางวัน ( Dies ) ความมืด ( Erebus ) และอีเธอร์ "ประเพณีออร์ฟิกเห็นได้ชัดว่าความโกลาหลเป็นบุตรของโครนัสและอาแนงค์

ประเพณีในพระคัมภีร์

แก้ไข

ความโกลาหลโดย Wenceslaus Hollar (1607–1677)

นับตั้งแต่งานคลาสสิกของเยอรมันในปี 1895 ที่ชื่อว่าSchöpfung und Chaos in Urzeit und Endzeitโดย Hermann Gunkelนักประวัติศาสตร์หลายคนในสาขาการศึกษาพระคัมภีร์ สมัยใหม่ ได้เชื่อมโยงธีมของความโกลาหลในจักรวาลวิทยาบาบิลอนยุคก่อน (และปัจจุบันคือเรื่องเล่าที่เกี่ยวข้องอื่นๆ จากจักรวาลวิทยาตะวันออกใกล้โบราณ ) กับเรื่องเล่าการสร้างโลก ในปฐมกาล นอกจากปฐมกาลแล้ว หนังสืออื่นๆ ในพันธสัญญาเดิม โดยเฉพาะสดุดีหลายบท ข้อความบางส่วนในอิสยาห์และเยเรมีย์และหนังสือโยบก็มีความเกี่ยวข้อง

จุดสนใจจุดหนึ่งอยู่ที่คำว่า " เหว" ในปฐมกาล 1:2 คำนี้อาจหมายถึงสภาวะที่ไม่มีอยู่ก่อนการสร้าง หรือสภาวะที่ไม่มีรูปร่าง ในหนังสือปฐมกาลวิญญาณของพระเจ้ากำลังเคลื่อนตัวไปบนผิวน้ำ แทนที่สภาวะก่อนหน้าของจักรวาลที่เปรียบได้กับ "ความโกลาหลในน้ำ" ซึ่งมีคำว่า " choshek " (ซึ่งแปลมาจากภาษาฮีบรูว่า ความมืด/ความสับสน อย่างไรก็ตาม นักวิชาการบางคนปฏิเสธความสัมพันธ์ระหว่างการสร้างโลกในพระคัมภีร์กับแนวคิดเรื่องความโกลาหลจากตำนานของชาวบาบิลอนและตำนานอื่นๆ (เช่น จีน) พื้นฐานก็คือ เงื่อนไขต่างๆ ในปฐมกาล 1:2 นั้นไม่เกี่ยวข้องกับความโกลาหลในเชิงความหมาย และจักรวาลทั้งหมดมีสภาพอยู่ในความโกลาหลในตำนานของชาวบาบิลอน จีน และตำนานอื่นๆ ในขณะที่สิ่งนี้สามารถพูดได้มากที่สุดกับโลกในปฐมกาล การปรากฏตัวของ Chaoskampf ในประเพณีพระคัมภีร์นั้นเป็นเรื่องที่ถกเถียงกันในปัจจุบัน

ฉบับแปลเซปตัวจินต์ไม่ใช้คำว่า χάος ในบริบทของการสร้างสรรค์ แต่ใช้คำว่า גיא ซึ่งแปลว่า "รอยแยก หุบเขา หุบเหว" ในมีคาห์ 1:6 และเศคาริยาห์ 14:4 แทน อย่างไรก็ตาม ฉบับวัลเกตแปลคำว่า χάσμα μέγα หรือ "หุบเหวใหญ่" ระหว่างสวรรค์และนรกในลูกา 16:26 ว่าเป็นคำว่า chaos magnum

แบบจำลองของสถานะดั้งเดิมของสสารนี้ถูกต่อต้านโดยบรรดาผู้นำคริสตจักรตั้งแต่ศตวรรษที่ 2 ซึ่งเสนอแนวคิดเรื่องการสร้างสรรค์จากความว่างเปล่าโดยพระเจ้าผู้ทรงอำนาจทุกประการ

ประเพณีของชาวฮาวาย

แก้ไข

ในนิทานพื้นบ้านฮาวาย เทพสามองค์ที่รู้จักกันในชื่อ "Ku-Kaua-Kahi" (หรืออีกชื่อหนึ่งว่า "ความสามัคคีสูงสุดพื้นฐาน") กล่าวกันว่ามีอยู่ก่อนและในช่วงความโกลาหลตั้งแต่สมัยนิรันดร์ หรือในภาษาฮาวายคือ mai ka po mai ซึ่งหมายถึง "ตั้งแต่ช่วงเวลากลางคืน ความมืด ความโกลาหล" ในที่สุด พวกเขาก็ทำลาย Po ("กลางคืน") โดยรอบ และแสงสว่างก็เข้ามาในจักรวาล ต่อมา กลุ่มเทพทั้งสามได้สร้างสวรรค์เพื่อใช้เป็นที่อยู่อาศัยร่วมกับโลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดวงดาว และวิญญาณผู้ช่วย

ลัทธิโนสติก

แก้ไข

ตามคำบอกเล่าของ Gnostic On the Origin of the World ความโกลาหลไม่ใช่สิ่งแรกที่เกิดขึ้น เมื่อธรรมชาติของยุคอมตะเสร็จสมบูรณ์โซเฟียปรารถนาสิ่งที่เหมือนกับแสงที่เคยมีอยู่ในตอนแรกให้เกิดขึ้น ความปรารถนาของเธอปรากฏเป็นภาพเหมือนที่มีความยิ่งใหญ่เกินกว่าจะเข้าใจได้ซึ่งปกคลุมจักรวาลแห่งสวรรค์ ลดความมืดมิดภายในลง ในขณะที่เงาปรากฏขึ้นภายนอกซึ่งทำให้เกิดความโกลาหล จากความโกลาหล เทพทุกองค์รวมทั้งเดมิเอิร์จก็ถือกำเนิดขึ้น

การเล่นแร่แปรธาตุและเฮอร์เมติก

แก้ไข

ข้อมูลเพิ่มเติม: Prima materia

Magnum Chaos งานฝังไม้โดย Giovan Francesco Capoferri ที่มหาวิหาร Santa Maria Maggiore ในเมืองแบร์กาโมตามการออกแบบโดย Lorenzo Lotto

ประเพณีของกรีก-โรมันเกี่ยวกับprima materia โดยเฉพาะอย่างยิ่งรวมถึงการกำเนิดจักรวาล ออร์ฟิกในศตวรรษที่ 5 และ 6 ได้รับการผสานเข้ากับแนวคิดในพระคัมภีร์ ( Tehom ) ในศาสนาคริสต์และสืบทอดโดยการเล่นแร่แปรธาตุและเวทมนตร์แห่งยุคฟื้นฟูศิลปวิทยา

ไข่แห่งจักรวาลของออร์ฟิสม์ถูกนำมาใช้เป็นวัตถุดิบสำหรับผลงานชิ้นเอกทางเล่นแร่แปรธาตุในยุคแรกๆ ของกรีก ขั้นตอนแรกของกระบวนการผลิตหินของนักปรัชญาหรือที่เรียกว่านิเกรโดถูกระบุว่าเป็นความโกลาหล เนื่องจากมีความเกี่ยวข้องกับเรื่องราวการสร้างโลกในปฐมกาล ซึ่ง “พระวิญญาณของพระเจ้าสถิตอยู่เหนือ น้ำ ” (ปฐมกาล 1:2) ความโกลาหลจึงถูกระบุว่าเป็นองค์ประกอบคลาสสิกของน้ำ

ราโมน ลูลล์ (1232–1315) เขียนLiber Chaosโดยระบุว่า Chaos เป็นรูปแบบหรือสสารดั้งเดิมที่พระเจ้าสร้างขึ้น Paracelsus นักเล่นแร่แปรธาตุชาวสวิส (1493–1541) ใช้คำว่า chaosเป็นคำพ้องความหมายกับ "องค์ประกอบคลาสสิก" (เพราะความโกลาหลดั้งเดิมนั้นจินตนาการว่าเป็นความแออัดไร้รูปแบบของธาตุทั้งหมด) ดังนั้น Paracelsus จึงระบุว่าโลกเป็น "ความโกลาหลของโนมี " กล่าวคือ องค์ประกอบของโนมซึ่งวิญญาณเหล่านี้เคลื่อนที่ได้โดยไม่ถูกขัดขวาง เช่นเดียวกับปลาเคลื่อนที่ในน้ำ หรือเหมือนกับนกเคลื่อนที่ในอากาศ บทความเกี่ยวกับการเล่นแร่แปรธาตุโดย Heinrich Khunrath ซึ่งพิมพ์ในแฟรงก์เฟิร์ตในปี 1708 มีชื่อว่าChaos คำนำในปี 1708 ระบุว่าบทความดังกล่าวเขียนขึ้นในปี 1597 ใน เมืองแม็กเดบูร์ก ซึ่งเป็นปีที่ 23 ของผู้เขียนในการเล่นแร่แปรธาตุ บทความดังกล่าวพยายามจะอ้างอิงคำพูดของ Paracelsus ในประเด็นที่ว่า "[แสงแห่งจิตวิญญาณ โดยพระประสงค์ของพระเจ้าตรีเอกภาพ ทำให้สรรพสิ่งบนโลกทั้งหมดปรากฏขึ้นจากความโกลาหลดั้งเดิม" Martin Ruland the Younger ได้กล่าวไว้ ในLexicon Alchemiae ของเขาในปี 1612 ว่า "ส่วนผสมหยาบๆ ของสสารหรืออีกชื่อหนึ่งของMateria Primaก็คือความโกลาหลเช่นเดียวกับในตอนเริ่มต้น"

คำว่าแก๊สในเคมีได้รับการคิดขึ้นโดยนักเคมีชาวดัตช์ Jan Baptist van Helmont ในศตวรรษที่ 17 โดยอิงจากแนวคิดเรื่องความโกลาหลของ Paracels โดยตรง: g ในคำว่า gas มาจากการออกเสียงตัวอักษรนี้ในภาษาดัตช์ว่า ^spirant ซึ่งใช้ในการออกเสียง χ ในภาษากรีกด้วย

การใช้งานสมัยใหม่

แก้ไข

คำว่าความโกลาหลถูกนำมาใช้ในตำนานเปรียบเทียบและการศึกษาด้านศาสนา สมัยใหม่ โดยหมายถึงสภาวะดั้งเดิมก่อนการสร้างสรรค์ โดยรวมเอาแนวคิดที่แยกจากกันสองแนวคิดเกี่ยวกับน้ำดั้งเดิมหรือความมืดดั้งเดิมซึ่งระเบียบใหม่เกิดขึ้น และสภาวะดั้งเดิมซึ่งเป็นการรวมกันของสิ่งตรงข้าม เช่น สวรรค์และโลก ซึ่งจะต้องถูกแยกจากกันโดยเทพผู้สร้างในพิธีกรรมจักรวาลวิทยา ในทั้งสองกรณี ความโกลาหลที่อ้างถึงแนวคิดเกี่ยวกับสภาวะดั้งเดิมนั้นมีจัก

การใช้คำว่า chaos ในความหมายที่ได้มาของ "ความไม่เป็นระเบียบหรือความสับสนอย่างสมบูรณ์" ปรากฏครั้งแรกในภาษาอังกฤษสมัยเอลิซาเบธตอนต้นสมัยใหม่ โดยเดิมทีใช้สื่อถึงการพูดเกินจริงเชิงเสียดสี " Chaos " ในความหมายที่ชัดเจนของระบบที่ซับซ้อนอย่างสับสนก็มาจากการใช้คำนี้เช่นกัน