กำเนิดโลกและเทพเจ้า | ตำนานเทพเจ้ากรีก

ตำนานเทพเจ้ากรีก

แหล่งที่มา: Wikipedai

กำเนิดโลกและเทพเจ้า

ตำนานต้นกำเนิด: การกำเนิดโลกและเหล่าเทพเจ้าแห่งโอลิมปัส

โดยเฮเซียดในเทววิทยาของเขา เขาเริ่มต้นด้วย

ในห้วงอันไร้จุดเริ่มต้น มีเพียงความว่างเปล่าที่เปิดอ้าปากกว้าง อย่างกว้างใหญ่ไพศาล เราเรียกสิ่งนี้ว่า โกลาหล (Kháos) จากความโกลาหลนี้ ทุกสิ่งทุกอย่างก็ถือกำเนิดขึ้นเป็นครั้งแรก

ไกอา (Gaia) ปรากฏตัวขึ้นเป็นเทพีแห่งโลกผู้เป็นรากฐานของทุกสิ่ง ต่อมาคือ ทาร์ทารัส (Tartarus) ความลึกเร้นลับใต้โลก จากนั้นคือ อีรอส (Eros) เทพแห่งความรักอันงดงาม ซึ่งมีพลังสร้างสรรค์ที่ยิ่งใหญ่

ไกอาให้กำเนิด ยูเรนัส (Uranus) เทพแห่งท้องฟ้าโดยลำพังโดยปราศจากใครเป็นสามี จากนั้นทั้งสองได้หลอมรวมกันอย่างศักดิ์สิทธิ์ เพื่อให้กำเนิดเหล่าบุตรผู้ยิ่งใหญ่ที่รู้จักในนาม ไททัน (Titans)

เหล่าไททันผู้ยิ่งใหญ่: บุตรแห่งไกอาและยูเรนัสมีทั้งหมด 12 องค์
ชาย ได้แก่

1. โคเอียส (Coeus)
2. คริอุส (Crius)
3. โครนัส (Cronus)
4. ไฮเปอเรียน (Hyperion)
5. ไอเพทัส (Iapetus)
6. โอเชียนัส (Oceanus)

หญิง ได้แก่

1. มนีโมซิเน (Mnemosyne)
2. ฟีบี (Phoebe)
3. เรอา (Rhea)
4. เทีย (Theia)
5. ธีมิส (Themis)
6. เทธิส (Tethys)

หลังจากเหล่าไททันถือกำเนิด ยูเรนัสกลับหวาดกลัวอำนาจของบุตรตนเอง จึงสั่งให้ขังบุตรทั้งหมดของเขาไว้รวมถึงบุตรคนถัดมาคือ 3 ไซคลอปส์ (ยักษ์ตาเดียว) และ 3 เฮคาโตนเคียเรส (ยักษ์ร้อยมือ) ลงไปในทาร์ทารัส ทำให้ไกอาไม่พอใจ และด้วยความโกรธนี้ทำให้ไกอาวางแผนแก้แค้น

โครนัส: การโค่นล้มบิดา

ไกอาปลุกระดมให้ โครนัส บุตรชายผู้เจ้าเล่ห์ทำการปลดอำนาจยูเรนัส โครนัสจึงใช้เคียวเพชรที่มารดาทำไว้ให้เขาตอนและสังหารบิดา และเขาก็กลายเป็นผู้ครองอำนาจสูงสุด ต่อมา เขาแต่งงานกับ เรอา ผู้เป็นน้องสาว และมีไททันองค์อื่นๆ ที่อยู่ในราชสำนักของเขา

แต่โครนัสเองก็ถูกหลอกหลอนด้วยคำทำนายว่าลูกของเขาจะล้มล้างเขา เช่นเดียวกับที่เขาทำกับยูเรนัส ทุกครั้งที่เรอาให้กำเนิดบุตร โครนัสจะจับเด็กมาแล้วกลืนลงท้องทันที

ซูส: ผู้ปลดปล่อยเหล่าเทพ

เรอา ทนไม่ได้ที่เห็นลูกถูกกลืน จึงวางแผนกับไกอาและหลอกโครนัส เธอซ่อน ซูส (Zeus) ลูกชายคนเล็กไว้ และแทนที่ด้วยหินห่อในผ้าห่ม โครนัสหลงกลและกลืนหินแทน

เมื่อซูสเติบใหญ่ เขาให้โครนัสดื่มยาที่ทำให้สำรอกพี่น้องออกมา ได้แก่ โพไซดอน (Poseidon), ฮาเดส (Hades), เฮสเทีย (Hestia), ดีมีเทอร์ (Demeter) และ เฮร่า (Hera) พร้อมกับก้อนหินที่เขากลืน

ซูสและพี่น้องร่วมมือกับไซคลอปส์ที่เขาปลดปล่อยจากทาร์ทารัส และเปิดศึกสงคราม ไทแทนโนมาชี (Titanomachy) ซึ่งกินเวลายาวนานหลายปี ในที่สุด โครนัสและเหล่าไททันถูกโค่นล้ม และถูกขังไว้ในทาร์ทารัส

ยุคแห่งโอลิมปัส

แม้ซูสจะขึ้นเป็นจ้าวแห่งเหล่าเทพ แต่เขาเองก็ไม่อาจหลีกหนีคำทำนายได้ เมื่อทราบว่า เมทิส (Metis) ภรรยาคนแรกจะให้กำเนิดบุตรที่แข็งแกร่งกว่า ซูสจึงกลืนเธอทั้งเป็น แต่ขณะนั้นเมทิสตั้งครรภ์อยู่แล้ว เธอได้คลอด เอเธน่า (Athena) ออกจากศีรษะของซูส ในรูปลักษณ์ที่เติบโตเต็มวัยและพร้อมสำหรับสงคราม

นี่คือจุดเริ่มต้นของเหล่าเทพโอลิมปัส ผู้ซึ่งปกครองทั้งโลกและจักรวาล บทเรียนของการก่อกำเนิด เต็มไปด้วยการหักหลัง ความรัก และสงคราม—ดั่งคำเตือนว่า แม้แต่เทพเจ้าก็ไม่อาจหลีกหนีชะตากรรมที่ถูกกำหนดไว้ได้.

ตำนานเทพและวรรณคดี [โรมัน]

แก้ไข

เมื่อแซทเทิร์น (หรือ Saturn ในฐานะโครนัส) เมื่อเกรงกลัวคำทำนายว่า(Rhea) หรือ Ops จะโค่นล้มลูกๆ ของตน เขาก็กินลูกๆ ของตนทีละคนตั้งแต่พวกเขาเกิดมา Ops ไม่สามารถยืนดูเฉยๆ ได้ ดังนั้นแทนที่จะมอบลูกคนสุดท้ายของตนแก่แซทเทิร์น ซึ่งก็คือจูปีเตอร์ (Zeus) เธอกลับห่อก้อนหินด้วยผ้าอ้อม แล้วป้อนก้อนหินนั้นให้แซทเทิร์นแทนจูปีเตอร์ จากนั้น Ops ก็เลี้ยงดจูปีเตอร์อย่างลับๆ และช่วยเขาปลดปล่อยพี่น้องของตนจากกระเพาะของพ่อ

กรีกคลาสสิก

แก้ไข

ใน เรื่องตลกเรื่อง Birds ของอริสโตฟาเนส: ในตอนแรกมี Chaos, Night, Erebus และ Tartarus จากนั้นจึงเกิด Eros จาก Night และจาก Eros และ Chaos จึงมีเผ่าพันธุ์นกตามมา

ในตอนแรกมีเพียงความโกลาหล ราตรี (นิกซ์) เอเรบัสอันมืดมิด และทาร์ทารัสอันลึกล้ำ โลก อากาศ และสวรรค์ไม่มีอยู่จริง ก่อนอื่น ราตรีปีกดำวางไข่ที่ไม่มีเชื้อโรคในอกของเอเรบัสอันลึกล้ำอันไร้ขอบเขต และจากนี้ หลังจากการปฏิวัติแห่งยุคสมัยอันยาวนาน เอรอสผู้สง่างามก็ถือกำเนิดขึ้นพร้อมกับปีกสีทองแวววาว รวดเร็วราวกับพายุหมุนแห่งพายุ เขาผสมพันธุ์กับความโกลาหลอันมืดมิดในทาร์ทารัสอันลึกล้ำ มีปีกเหมือนกับตัวเขาเอง และด้วยเหตุนี้ เผ่าพันธุ์ของเราจึงฟักออกมา ซึ่งเป็นคนแรกที่ได้เห็นแสงสว่าง เผ่าพันธุ์อมตะนั้นไม่มีอยู่จริง จนกระทั่งเอรอสได้รวบรวมส่วนผสมทั้งหมดของโลกเข้าด้วยกัน และจากการแต่งงานของพวกเขา สวรรค์ มหาสมุทร โลก และเผ่าพันธุ์อมตะของเทพเจ้าผู้ได้รับพรก็ถือกำเนิดขึ้น ดังนั้น ต้นกำเนิดของเรานั้นเก่าแก่กว่าต้นกำเนิดของผู้อาศัยในโอลิมปัสมาก เรา [นก] เป็นลูกหลานของเอรอส มีหลักฐานนับพันที่แสดงให้เห็น เรามีปีกและเราให้ความช่วยเหลือคนรัก มีชายหนุ่มรูปงามกี่คนที่เคยสาบานว่าจะคงสติสัมปชัญญะไว้ แต่กลับเปิดต้นขาของตนเพราะอำนาจของเรา และยอมมอบตัวแก่คนรักเมื่อใกล้จะสิ้นวัยเยาว์ โดยถูกของขวัญจากนกกระทา นกน้ำ ห่าน หรือไก่ตัวผู้ ล่อลวงไป

ความคิดของชาวกรีกยุคแรกเกี่ยวกับบทกวีถือว่าเทววิทยาเป็นประเภทบทกวีต้นแบบ—ตำนานต้นแบบ—และถือว่ามันมีพลังวิเศษเกือบจะเป็นเวทย์มนตร์ ออร์ฟิอุส กวีต้นแบบยังเป็นนักร้องต้นแบบของเทววิทยา ซึ่งเขาใช้สงบทะเลและพายุใน Argonautica ของ Apollonius และเพื่อเคลื่อนย้ายหัวใจหินของเหล่าเทพเจ้าแห่งยมโลกในการลงไปยังฮาเดส เมื่อเฮอร์มีสประดิษฐ์พิณในบทสวดของโฮเมอร์เพื่อเฮอร์มีส สิ่งแรกที่เขาทำคือร้องเพลงเกี่ยวกับการกำเนิดของเหล่าเทพเจ้า Theogony ของ Hesiod ไม่เพียงแต่เป็นเรื่องราวที่สมบูรณ์ที่สุดเกี่ยวกับเทพเจ้าเท่านั้น แต่ยังเป็นเรื่องราวที่สมบูรณ์ที่สุดเกี่ยวกับหน้าที่ของกวีโบราณอีกด้วย โดยมีการอ้างถึง มิวส์ในเบื้องต้นเป็นเวลานานทฤษฎีเทววิทยายังเป็นหัวข้อของบทกวีที่สูญหายไปหลายบท รวมถึงบทกวีที่เชื่อกันว่าเป็นของออร์ฟิอุส มูเซอุส เอพิเมนิเดส อาบาริส และนักพยากรณ์ในตำนานคนอื่นๆ ซึ่งใช้ในการชำระล้างส่วนตัวและพิธีกรรมลึกลับมีข้อบ่งชี้ว่าเพลโตคุ้นเคยกับทฤษฎีเทววิทยาของออร์ฟิอุสบางเวอร์ชัน  อย่างไรก็ตาม คาดว่าจะมีการไม่พูดถึงพิธีกรรมและความเชื่อทางศาสนา และธรรมชาติของวัฒนธรรมจะไม่ถูกรายงานโดยสมาชิกของสังคมในขณะที่มีความเชื่อดังกล่าว เมื่อสิ่งเหล่านี้ไม่ใช่ความเชื่อทางศาสนาอีกต่อไป แทบไม่มีใครรู้จักพิธีกรรมและพิธีกรรมเหล่านี้ อย่างไรก็ตาม มักมีการพาดพิงถึงแง่มุมที่ค่อนข้างเปิดเผยต่อสาธารณะ

มีภาพเขียนบนเครื่องปั้นดินเผาและงานศิลปะทางศาสนาที่ถูกตีความและมีแนวโน้มว่าจะถูกตีความผิดในตำนานและนิทานต่างๆ มากมาย ชิ้นส่วนบางส่วนของงานเหล่านี้ยังคงหลงเหลืออยู่ในคำพูดของนักปรัชญาแนวนีโอเพลโตนิสต์ และเศษกระดาษปาปิรัสที่เพิ่งขุดพบเมื่อไม่นานมานี้ หนึ่งในเศษกระดาษเหล่านี้คือกระดาษปาปิรัสเดอร์เวนี ซึ่งพิสูจน์ได้ว่าอย่างน้อยในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาลก็มีบทกวีเกี่ยวกับเทววิทยาและจักรวาลวิทยาของออร์ฟิอุสอยู่

นักจักรวาลวิทยาปรัชญากลุ่มแรกมีปฏิกิริยาต่อต้านหรือบางครั้งก็สร้างขึ้นจากแนวคิดในตำนานที่ได้รับความนิยมซึ่งมีอยู่ในโลกกรีกมาสักระยะหนึ่ง แนวคิดที่ได้รับความนิยมเหล่านี้บางส่วนสามารถรวบรวมได้จากบทกวีของโฮเมอร์และเฮเซียด ในโฮเมอร์ โลกถูกมองว่าเป็นแผ่นดิสก์แบนที่ลอยอยู่บนแม่น้ำโอเชียนัสและมองเห็นท้องฟ้าครึ่งซีกที่มีดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ และดวงดาว ดวงอาทิตย์ (เฮลิออส) เคลื่อนผ่านสวรรค์ในฐานะคนขับรถม้าและแล่นไปรอบโลกในชามทองคำในเวลากลางคืน; ดวงอาทิตย์ โลก สวรรค์ แม่น้ำ และลมสามารถสวดภาวนาและเรียกให้มาเป็นพยานสาบานได้ รอยแยกตามธรรมชาติถือกันโดยทั่วไปว่าเป็นทางเข้าสู่บ้านใต้ดินของฮาเดสและบรรพบุรุษของเขาซึ่งเป็นบ้านของคนตาย อิทธิพลจากวัฒนธรรมอื่นๆ มักจะให้ธีมใหม่ๆ

วิหารเทพเจ้ากรีก

ตามตำนานของยุคคลาสสิก หลังจากการโค่นล้มไททัน วิหารเทพเจ้าและเทพีใหม่ก็ได้รับการยืนยัน เทพเจ้ากรีกหลักๆ ได้แก่ โอลิมเปียน ซึ่งประทับอยู่บนเขาโอลิมปัสภายใต้การดูแลของซูส (การจำกัดจำนวนของพวกเขาไว้ที่สิบสององค์ดูเหมือนจะเป็นแนวคิดที่ค่อนข้างทันสมัย) นอกจากโอลิมเปียนแล้ว ชาวกรีกยังบูชาเทพเจ้าต่างๆ ของชนบท เช่น:

1. เทพแซเทียร์ 
2. แพน 
3. นิมฟ์ (วิญญาณแห่งแม่น้ำ) 
4. นาแอด (ผู้อาศัยอยู่ในน้ำพุ) 
5. ดรายแอด (ซึ่งเป็นวิญญาณแห่งต้นไม้) 
6. นีเรียด (ผู้อาศัยอยู่ในทะเล) 
7. ซาเทียร์ เทพแห่งแม่น้ำ และอื่นๆ 
8. นอกจากนี้ยังมีพลังมืดแห่งโลกใต้พิภพ เช่น เอรินเยส (หรือฟิวรี) ซึ่งกล่าวกันว่าตามล่าผู้กระทำความผิดต่อญาติสายเลือด 

เพื่อเป็นเกียรติแก่เทพเจ้ากรีกโบราณ กวีได้แต่งบทเพลงสรรเสริญของโฮเมอร์ (ซึ่งประกอบด้วยบทเพลง 33 บท) Gregory Nagy (1992) ถือว่า "บทเพลงสรรเสริญของโฮเมอร์ที่ยาวกว่าเป็นเพียงบทนำ (เมื่อเปรียบเทียบกับ Theogony) ซึ่งแต่ละบทจะกล่าวถึงพระเจ้าหนึ่งองค์"

เทพเจ้าในตำนานเทพเจ้ากรีกมีคำอธิบายว่าโดยพื้นฐานแล้วมีร่างกายที่เป็นวัตถุแต่มีรูปร่างที่สมบูรณ์แบบ ตามที่วอลเตอร์ เบิร์กเคิร์ตกล่าว ลักษณะเฉพาะของแนวคิดการอุปมาอุปไมยของกรีกคือ "เทพเจ้ากรีกเป็นบุคคล ไม่ใช่นามธรรม ความคิด หรือแนวคิด" ไม่ว่ารูปแบบพื้นฐานของพวกเขาจะเป็นอย่างไร เทพเจ้ากรีกโบราณก็มีความสามารถที่น่าอัศจรรย์มากมาย ที่สำคัญที่สุดคือเทพเจ้าไม่ได้รับผลกระทบจากโรคภัยไข้เจ็บและสามารถบาดเจ็บได้เฉพาะในสถานการณ์ที่ผิดปกติอย่างยิ่งเท่านั้น ชาวกรีกถือว่าความเป็นอมตะเป็นลักษณะเฉพาะของเทพเจ้าของพวกเขา ความเป็นอมตะนี้เช่นเดียวกับความเยาว์วัยที่ไม่เสื่อมคลายนั้นได้รับการรับรองโดยการใช้สารน้ำอมฤตและแอมโบรเซียอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเลือดศักดิ์สิทธิ์ได้รับการฟื้นฟูในเส้นเลือดของพวกเขา

เทพเจ้าแต่ละองค์สืบเชื้อสายมาจากบรรพบุรุษของตนเอง มีความสนใจที่แตกต่างกัน มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน และถูกปกครองโดยบุคคลที่มีบุคลิกเฉพาะตัว อย่างไรก็ตาม คำอธิบายเหล่านี้เกิดจากลักษณะเฉพาะในท้องถิ่นที่หลากหลายซึ่งไม่สอดคล้องกันเสมอไป เมื่อมีการเรียกเทพเจ้าเหล่านี้ในบทกวี บทสวด หรือพิธีกรรม พวกเขาจะเรียกโดยใช้ชื่อและคำนำหน้าร่วมกัน ซึ่งระบุถึงพวกเขาด้วยการแยกแยะจากการแสดงออกอื่นๆ ของพวกเขา (ตัวอย่างเช่น อพอลโล มูซาเกตีส เป็น " อพอลโล [ในฐานะ] ผู้นำของเหล่า มิวส์ (คณะศิลปิน)") อีกทางหนึ่ง คำนำหน้าอาจระบุลักษณะเฉพาะและเฉพาะที่ของเทพเจ้า ซึ่งบางครั้งเชื่อกันว่ามีมาช้านานแล้วในยุคคลาสสิกของกรีก

เทพเจ้าส่วนใหญ่มีความเกี่ยวข้องกับด้านต่างๆ ของชีวิต ตัวอย่างเช่น อโฟรไดท์ เป็นเทพีแห่งความรักและความงาม อาเรส เป็นเทพเจ้าแห่งสงคราม ฮาเดส เป็นผู้ปกครองยมโลก และ เอเธน่า เป็นเทพีแห่งปัญญาและความกล้าหาญ เทพเจ้าบางองค์ เช่น: อพอลโล และ ไดโอนีซัส เผยให้เห็นบุคลิกที่ซับซ้อนและการผสมผสานของหน้าที่ต่างๆ ในขณะที่บางองค์ เช่น: เฮสเทีย (ตามตัวอักษรคือ "เตาไฟ") และ เฮลิออส (ตามตัวอักษรคือ "ดวงอาทิตย์") เป็นเพียงบุคคลสมมติเท่านั้น; วิหารที่น่าประทับใจที่สุด มักจะอุทิศให้กับเทพเจ้าจำนวนจำกัด ซึ่งเป็นจุดสนใจของลัทธิใหญ่ๆ ของกรีก อย่างไรก็ตาม เป็นเรื่องปกติที่ภูมิภาคและหมู่บ้านแต่ละแห่งจะอุทิศลัทธิของตนเองให้กับเทพเจ้ารอง เมืองหลายแห่งยังให้เกียรติเทพเจ้าที่มีชื่อเสียงมากขึ้นด้วยพิธีกรรมในท้องถิ่นที่ไม่ธรรมดาและเชื่อมโยงตำนานแปลกๆ กับเทพเจ้าเหล่านั้นซึ่งไม่เคยพบเห็นในที่อื่น ในยุควีรบุรุษ ลัทธิวีรบุรุษ (หรือเทพครึ่งคนครึ่งเทพ) เข้ามาเสริมลัทธิเทพเจ้า

ยุคแห่งเทพและมนุษย์

“ต้นกำเนิดของมนุษยชาติถูกกล่าวถึงโดยบุคคลต่างๆ มากมาย รวมถึงซุสและโพรมีธีอุส” 

ยุคที่เทพเจ้าอาศัยอยู่เพียงลำพังและยุคที่พระเจ้าเข้ามาแทรกแซงกิจการของมนุษย์ได้จำกัดนั้นถือเป็นยุคเปลี่ยนผ่านที่เทพเจ้าและมนุษย์ได้เคลื่อนไหวร่วมกัน ยุคนี้เป็นยุคแรกๆ ของโลกที่กลุ่มต่างๆ ได้รวมตัวกันอย่างอิสระมากกว่าในยุคหลัง เรื่องราวส่วนใหญ่เหล่านี้ถูกเล่าในภายหลังใน Metamorphoses ของโอวิด และมักแบ่งออกเป็นสองกลุ่มตามหัวข้อ ได้แก่ เรื่องราวความรักและเรื่องราวการลงโทษ

นิทานเกี่ยวกับความรักมักเกี่ยวข้องกับการร่วมประเวณีระหว่างพี่น้อง หรือการล่อลวงหรือข่มขืนผู้หญิงโดยเทพเจ้าชาย ซึ่งส่งผลให้มีลูกหลานที่เป็นวีรบุรุษ เรื่องราวเหล่านี้มักแสดงให้เห็นว่าความสัมพันธ์ระหว่างเทพเจ้ากับมนุษย์เป็นสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง แม้แต่ความสัมพันธ์ที่ยินยอมพร้อมใจกันก็มักมีจุดจบที่ไม่ดี ในบางกรณี เทพเจ้าหญิงจะผสมพันธุ์กับมนุษย์ เช่นในบทเพลงสรรเสริญเทพีอโฟรไดต์ของโฮเมอร์ซึ่งเทพธิดาได้นอนกับแอนไคซีสเพื่อให้กำเนิดอีเนียส

ประเภทที่สอง (นิทานลงโทษ) เกี่ยวข้องกับการยึดหรือประดิษฐ์สิ่งประดิษฐ์ทางวัฒนธรรมที่สำคัญบางอย่าง เช่น 

• เมื่อโพรมีธีอุสขโมยไฟจากเทพเจ้า 
• เมื่อแทนทาลัสขโมยน้ำอมฤตและอมโบรเซียจากโต๊ะของซุสและมอบให้กับราษฎรของเขา โดยเปิดเผยความลับของเทพเจ้าให้พวกเขาฟัง 
• เมื่อโพรมีธีอุสหรือไลคาออนประดิษฐ์เครื่องสังเวย 
• เมื่อดีมีเทอร์สอนการเกษตรและความลึกลับแก่ทริปโทเลมัส หรือ
• เมื่อมาร์เซียสประดิษฐ์ออลอสและเข้าร่วมการแข่งขันดนตรีกับอพอลโล 

เอียน มอร์ริส มองว่าการผจญภัยของโพรมีธีอุสเป็น "สถานที่ระหว่างประวัติศาสตร์ของเทพเจ้าและประวัติศาสตร์ของมนุษย์" ชิ้นส่วนกระดาษปาปิรัสที่ไม่มีชื่อผู้ระบุชื่อ มีอายุย้อนไปถึงศตวรรษที่ 3 บรรยายถึงการลงโทษของไดโอนีซัสต่อไลเคอร์กัส กษัตริย์แห่งธราเซียอย่างชัดเจน ซึ่งการตระหนักรู้ถึงเทพเจ้าองค์ใหม่ของเขามาช้าเกินไป ส่งผลให้ได้รับโทษทัณฑ์อันน่าสยดสยองที่กินเวลานานจนชีวิตหลังความตาย เรื่องราวการมาถึงของไดโอนีซัสเพื่อก่อตั้งลัทธิของเขาในธราเซียก็เป็นหัวข้อของไตรภาคของเอสคิเลียนเช่นกัน ในโศกนาฏกรรมอีกเรื่องหนึ่ง: 

• บัคเคียของยูริพิดีส กษัตริย์แห่งธีบส์ เพนธีอุสถูกไดโอนีซัสลงโทษเพราะเขาไม่เคารพพระเจ้าและสอดส่องเมนาดของเขา ซึ่งเป็นผู้หญิงที่บูชาพระเจ้า

ในอีกเรื่องราวหนึ่งซึ่งอิงจากรูปแบบนิทานพื้นบ้านเก่าแก่ และสะท้อนถึงธีมที่คล้ายกัน 

• ดีมีเตอร์กำลังตามหาลูกสาวของเธอ เพอร์เซโฟนี ซึ่งได้แปลงร่างเป็นหญิงชราชื่อโดโซ และได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นจากเซเลอุสกษัตริย์แห่งเอเลอุสในแอตติกา เพื่อเป็นของขวัญแก่เซเลอุส เนื่องจากการต้อนรับของเขา ดีมีเตอร์จึงวางแผนที่จะสถาปนาเดโมฟอน ลูกชายของเขาเป็นเทพเจ้า แต่เธอไม่สามารถทำพิธีกรรมให้สำเร็จได้ เนื่องจากเมทานิรา แม่ของเขาเดินเข้ามาและเห็นลูกชายของเธออยู่ในกองไฟ จึงกรีดร้องด้วยความตกใจ ซึ่งทำให้ดีมีเตอร์โกรธ และคร่ำครวญว่ามนุษย์ที่โง่เขลาไม่เข้าใจแนวคิดและพิธีกรรมนี้

ยุคแห่งวีรบุรุษ

ยุคสมัยที่วีรบุรุษมีชีวิตอยู่นั้นเรียกว่ายุคแห่งวีรบุรุษ บทกวีเชิงมหากาพย์และเชิงลำดับวงศ์ตระกูลสร้างวงจรของเรื่องราวที่รวบรวมไว้รอบ ๆ วีรบุรุษหรือเหตุการณ์เฉพาะและสร้างความสัมพันธ์ในครอบครัวระหว่างวีรบุรุษในเรื่องราวต่าง ๆ ดังนั้นพวกเขาจึงจัดเรียงเรื่องราวตามลำดับ ตามที่ Ken Dowden (1992) กล่าวว่า "ยังมีผลจากเรื่องราวในเทพนิยายอีกด้วย เราสามารถติดตามชะตากรรมของครอบครัวบางครอบครัวในรุ่นต่อ ๆ ไปได้"

หลังจากลัทธิบูชาวีรบุรุษเกิดขึ้น เทพเจ้าและวีรบุรุษก็รวมตัวกันเป็นอาณาจักรศักดิ์สิทธิ์และมีการกล่าวคำสาบานและคำอธิษฐานต่อพวกเขา Burkert (2002) ตั้งข้อสังเกตว่า "รายชื่อวีรบุรุษ ซึ่งต่างจากเทพเจ้า จะไม่มีการกำหนดรูปแบบที่แน่นอนและแน่นอนอีกต่อไป เทพเจ้าที่ยิ่งใหญ่จะไม่ถือกำเนิดอีกต่อไป แต่วีรบุรุษคนใหม่สามารถฟื้นคืนชีพขึ้นมาจากกองทัพแห่งความตายได้เสมอ" ความแตกต่างที่สำคัญอีกประการหนึ่งระหว่างลัทธิบูชาวีรบุรุษและลัทธิบูชาเทพเจ้าก็คือ วีรบุรุษกลายเป็นศูนย์กลางของอัตลักษณ์กลุ่มท้องถิ่น

เหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์ของเฮอร์คิวลีสถือเป็นจุดเริ่มต้นของยุคแห่งวีรบุรุษ เหตุการณ์สำคัญ 3 ประการที่กล่าวถึงในยุคแห่งวีรบุรุษ ได้แก่การสำรวจอาร์โกนอติกวัฏจักรแห่งธีบส์และสงครามเมืองทรอย

เฮราเคิลสและเฮราเคิลอิดี

ข้อมูลเพิ่มเติม: เฮราเคิลส , เฮราเคิลอิดีและเฮอร์คิวลีส

นักวิชาการบางคนเชื่อว่า เบื้องหลังตำนานที่ซับซ้อนของเฮอร์คิวลิส อาจมีชายคนหนึ่งอยู่จริง อาจเป็นหัวหน้าเผ่าข้ารับใช้ของอาณาจักรอาร์โกสนักวิชาการบางคนเสนอว่าเรื่องราวของเฮอร์คิวลิสเป็นอุปมานิทัศน์เกี่ยวกับการที่ดวงอาทิตย์โคจรผ่านกลุ่มดาวทั้ง 12 กลุ่มในแต่ละปี นักวิชาการคนอื่นชี้ให้เห็นตำนานก่อนหน้านี้จากวัฒนธรรมอื่น โดยแสดงให้เห็นว่าเรื่องราวของเฮอร์คิวลิสเป็นการดัดแปลงจากตำนานวีรบุรุษที่มีอยู่แล้ว ตามประเพณี เฮอร์คิวลิสเป็นบุตรของซูสและอัลค์มีนหลานสาวของเพอร์ซิอุส การกระทำอันน่ามหัศจรรย์ของเขาซึ่งมีธีม นิทานพื้นบ้านมากมายเป็นเนื้อหาสำคัญสำหรับตำนานพื้นบ้าน ตามที่ Burkert (2002) กล่าวไว้ว่า "เขาถูกพรรณนาว่าเป็นผู้สังเวย ถูกกล่าวถึงในฐานะผู้ก่อตั้งแท่นบูชา และถูกจินตนาการว่าเป็นนักกินที่ตะกละตะกลาม และเขาปรากฏตัวในบทบาทนี้ในการแสดงตลก

แม้ว่าจุดจบอันน่าเศร้าของเขาจะเป็นเนื้อหาที่สำคัญสำหรับโศกนาฏกรรมก็ตาม แต่ทาเลีย ปาปาโดปูลูมองว่าเฮราคลีส เป็น "บทละครที่มีความสำคัญอย่างยิ่งเมื่อเปรียบเทียบกับละครยูริปิเดียนเรื่องอื่น ๆ"  ในงานศิลปะและวรรณกรรม เฮราคลีสถูกพรรณนาว่าเป็นชายร่างใหญ่ที่มีพละกำลังมหาศาล อาวุธประจำตัวของเขาคือธนู แต่บ่อยครั้งก็เป็นกระบองด้วย ภาพวาดในแจกันแสดงให้เห็นถึงความนิยมอย่างไม่มีใครทัดเทียมของเฮราคลีส โดยภาพการต่อสู้ของเขากับสิงโตถูกวาดไว้หลายร้อยครั้ง

เฮอร์คิวลีสยังเข้ามาอยู่ในตำนานและลัทธิของชาวอีทรัสคันและโรมัน และคำว่า "เมเฮอร์คิวลีส" กลายเป็นคำที่ชาวโรมันคุ้นเคย เช่นเดียวกับที่ "เฮอร์คิวลีส" คุ้นเคยกับชาวกรีก ในอิตาลี เขาได้รับการบูชาในฐานะเทพเจ้าของพ่อค้าและนักค้าขาย แม้ว่าคนอื่นๆ ก็ยังสวดภาวนาต่อเขาเพื่อขอพรให้เขาได้รับของขวัญอันเป็นเอกลักษณ์ คือ โชคดี หรือช่วยให้พ้นจากอันตราย

เฮราคลีสได้รับเกียรติทางสังคมสูงสุดจากการแต่งตั้งให้เป็นบรรพบุรุษอย่างเป็นทางการของ กษัตริย์โดเรียนซึ่งน่าจะเป็นหลักฐานยืนยันการอพยพของชาวโดเรียนไปยังเพโลพอนนีส ฮิลลัส วีรบุรุษในสายโดเรียนสายหนึ่งกลายเป็นบุตรของเฮราคลีสและหนึ่งในเฮราคลีอิดีหรือเฮราคลิด (ลูกหลานจำนวนมากของเฮราคลีส โดยเฉพาะลูกหลานของฮิลลัส — เฮราคลีอิดีอื่นๆ ได้แก่มาคาเรียลามอสแมนโต เบียนอร์ ทเลโพเลมั ส และเทเลฟัส ) เฮราคลิดเหล่านี้พิชิต อาณาจักร เพโลพอนนีสของไมซีเน สปาร์ตาและอาร์กอสโดยอ้างสิทธิ์ในการปกครองผ่านบรรพบุรุษของพวกเขา ตามตำนาน การก้าวขึ้นสู่อำนาจของพวกเขามักเรียกกันว่า " การรุกรานของโดเรียน " กษัตริย์ลิเดียและต่อมาคือมาซิโดเนียในฐานะผู้ปกครองในระดับเดียวกันก็กลายเป็นเฮราคลิอิดีเช่นกัน

สมาชิกคนอื่นๆ ของวีรบุรุษรุ่นแรกๆ เช่น เพอร์ซิอุสดิวคาลิออนทีซีอุสและเบลเลอโรฟอน มีลักษณะร่วมกันหลายอย่างกับเฮราคลีส เช่นเดียวกับเขา การกระทำของพวกเขาเป็นการกระทำที่โดดเดี่ยว เหนือจินตนาการ และแทบจะเหมือนในเทพนิยายเนื่องจากพวกเขาสังหารสัตว์ประหลาด เช่นคิเมร่าและ เมดูซ่าการผจญภัยของเบลเลอโรฟอนเป็นเรื่องธรรมดา เช่นเดียวกับการผจญภัยของเฮราคลีสและทีซีอุส การส่งวีรบุรุษไปสู่ความตายที่สันนิษฐานไว้ก็เป็นหัวข้อที่เกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่าในประเพณีวีรบุรุษยุคแรกๆ นี้ ซึ่งใช้ในกรณีของเพอร์ซิอุสและเบลเลอโรฟอน

อาร์โกนอตส์

ข้อมูลเพิ่มเติม: อาร์โกนอตส์

มหากาพย์กรีกที่ยังหลงเหลืออยู่เรื่องเดียวคือเรื่อง Argonautica ของ Apollonius แห่ง Rhodes (กวี นักวิชาการ และผู้อำนวยการห้องสมุด Alexandria) ซึ่งเล่าถึงตำนานการเดินทางของ Jason และ Argonautica เพื่อไปเอาขนแกะทองคำจากดินแดนในตำนาน Colchis ใน Argonautica Jason ถูกผลักดันให้ออกเดินทางตามหาโดยกษัตริย์ Pelias ซึ่งได้รับคำทำนายว่าชายคนหนึ่งที่สวมรองเท้าแตะเพียงข้างเดียวจะเป็นศัตรู ของเขา Jason ทำรองเท้าแตะหายในแม่น้ำ จึงมาถึงราชสำนักของ Pelias และมหากาพย์ก็เริ่มต้นขึ้น วีรบุรุษรุ่นต่อมาเกือบทุกคน รวมทั้ง Heracles เดินทางไปกับ Jason ในเรือArgo เพื่อไปเอาขนแกะทองคำ คนรุ่นนี้ยังรวมถึง Theseus ซึ่งเดินทางไปที่เกาะครีตเพื่อสังหาร Minotaur ด้วยอตาลันตา นางเอกสาว และเมเลเกอร์ซึ่งครั้งหนึ่งเคยมีเรื่องราวมหากาพย์ของตนเองที่เทียบเคียงได้กับอีเลียดและโอดีสซี พินดาร์ อพอลโลเนียส และ บิบลิโอทีกา พยายามที่จะให้รายชื่อทั้งหมดของอาร์โกนอต

แม้ว่าอพอลโลเนียสจะเขียนบทกวีของเขาในศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาล แต่การประพันธ์เรื่องราวของอาร์โกนอตนั้นเกิดขึ้นก่อนโอดิสซีซึ่งแสดงให้เห็นถึงความคุ้นเคยกับวีรกรรมของเจสัน (การพเนจรของโอดิสซีอุสอาจก่อตั้งขึ้นบางส่วน) ในสมัยโบราณ การเดินทางครั้งนี้ถือเป็นข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ เหตุการณ์ในการเปิดทะเลดำให้กรีกค้าขายและล่าอาณานิคม นอกจากนี้ยังเป็นที่นิยมอย่างมาก โดยก่อให้เกิดวัฏจักรที่ตำนานท้องถิ่นจำนวนหนึ่งเชื่อมโยงอยู่ด้วย เรื่องราวของมีเดียโดยเฉพาะได้จุดประกายจินตนาการของกวีโศกนาฏกรรม

วงจรบ้านแห่งเอเทรียสและธีบัน

ระหว่างสงครามอาร์โกและสงครามเมืองทรอย มีกลุ่มคนรุ่นหนึ่งที่ขึ้นชื่อเรื่องอาชญากรรมอันน่าสยดสยอง ซึ่งรวมถึงการกระทำของอเทรียสและไทเอสเตสที่อาร์โกส เบื้องหลังตำนานของราชวงศ์อเทรียส (หนึ่งในสองราชวงศ์วีรบุรุษหลักที่มีราชวงศ์ลาบดาคัส) มีปัญหาด้านการกระจายอำนาจและวิธีการขึ้นสู่อำนาจอธิปไตย ฝาแฝดอเทรียสและไทเอสเตสพร้อมลูกหลานของพวกเขามีบทบาทนำในโศกนาฏกรรมการกระจายอำนาจในไมซีเน

วงจร Theban เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับ Cadmus ผู้ก่อตั้งเมือง และต่อมากับการกระทำของ Laius และ Oedipus ที่ Thebes เรื่องราวชุดหนึ่งที่นำไปสู่สงครามของ Seven กับ Thebes และการปล้นสะดมเมืองนั้นในที่สุดโดยมือของ Epigoni (ไม่ทราบว่า Seven ปรากฏในมหากาพย์ยุคแรกหรือไม่) เท่าที่เกี่ยวกับ Oedipus เรื่องราวในมหากาพย์ยุคแรกดูเหมือนว่าจะเล่าว่าเขายังคงปกครอง Thebes หลังจากการเปิดเผยว่าIokaste เป็นแม่ของเขา และต่อมาแต่งงานกับภรรยาคนที่สองซึ่งกลายเป็นแม่ของลูกๆ ของเขา ซึ่งแตกต่างอย่างเห็นได้ชัดจากเรื่องราวที่เรารู้จักผ่านโศกนาฏกรรม (เช่น Oedipus Rex ของ Sophocles ) และเรื่องราวในตำนานที่ตามมาในภายหลัง

สงครามเมืองทรอยและผลที่ตามมา

ข้อมูลเพิ่มเติม: สงครามเมืองทรอยและวงจรมหากาพย์

ตำนานเทพเจ้ากรีกมีจุดสุดยอดอยู่ที่สงครามเมืองทรอย ซึ่งเป็นสงครามระหว่างกรีกกับทรอยและเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นตามมา ในผลงานของโฮเมอร์ เช่นอีเลียดเรื่องราวหลักๆ ได้ถูกสร้างรูปร่างและสาระสำคัญแล้ว และธีมแต่ละเรื่องได้รับการขยายความในภายหลัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในละครกรีก สงครามเมืองทรอยยังดึงดูดความสนใจอย่างมากในวัฒนธรรมโรมันเนื่องมาจากเรื่องราวของอีเนียสวีรบุรุษแห่งเมืองทรอยที่การเดินทางจากทรอยของเขานำไปสู่การก่อตั้งเมืองที่วันหนึ่งจะกลายเป็นกรุงโรม ตามที่เล่าไว้ใน Aeneid ของเวอร์จิล (หนังสือเล่มที่ 2 ของ Aeneid ของเวอร์จิล มีเรื่องราวที่มีชื่อเสียงที่สุดเกี่ยวกับการปล้นเมืองทรอย) ในที่สุด มีพงศาวดารเทียมสองฉบับ ที่เขียนเป็นภาษาละตินซึ่งผ่านมาภายใต้ชื่อของ Dictys Cretensis และ Dares Phrygius

วงจรสงครามเมืองทรอยเป็นการรวบรวมบทกวีมหากาพย์เริ่มต้นด้วยเหตุการณ์ที่นำไปสู่สงคราม: อีริสและแอปเปิ้ลทองคำของคัลลิสทีการตัดสินของปารีสการลักพาตัวเฮเลนการสังเวยของอิฟิเจเนียที่ออลิสเพื่อนำเฮเลนกลับคืนมา ชาวกรีกได้ส่งกองทหารสำรวจครั้งใหญ่ภายใต้การบังคับบัญชาโดยรวมของอากาเม็มนอนพี่ชายของเมเนลาอุส กษัตริย์แห่งอาร์กอส หรือไมซีเนแต่ชาวทรอยปฏิเสธที่จะนำเฮเลนกลับคืนอิเลียดซึ่งเกิดขึ้นในปีที่สิบของสงคราม เล่าถึงการทะเลาะวิวาทระหว่างอากาเม็มนอนกับอคิลลีส ซึ่งเป็นนักรบกรีกที่เก่งกาจที่สุด และการเสียชีวิตที่ตามมาในการต่อสู้ของปาโทรคลัส สหายที่รักของอคิลลีส และ เฮ คเตอร์ลูกชายคนโตของพรีอามหลังจากเฮคเตอร์เสียชีวิต ทรอยก็ได้พันธมิตรที่แปลกใหม่สองคนเข้าร่วมด้วย ได้แก่เพนเทซิเลียราชินีแห่งอเมซอนและเมมนอนกษัตริย์แห่งเอธิโอเปีย และบุตรของ อีออสเทพธิดาแห่งรุ่งอรุณ อคิลลิสสังหารทั้งสองคน แต่ปารีสสามารถสังหารอคิลลิสด้วยลูกศรที่ส้นเท้าได้ ส้นเท้าของอคิลลิสเป็นส่วนเดียวของร่างกายที่ไม่สามารถต้านทานความเสียหายจากอาวุธของมนุษย์ได้ ก่อนที่พวกเขาจะยึดเมืองทรอยได้ ชาวกรีกต้องขโมยรูปเคารพไม้ของพัลลาส เอเธน่า (พัลลาเดียม ) จาก ป้อมปราการ ในที่สุด ด้วยความช่วยเหลือของเอเธน่า พวกเขาก็สร้าง ม้าไม้ทรอย ได้ แม้ว่า คาสซานดรา ลูกสาวของพรีอามจะเตือนแล้ว แต่ทรอยก็ถูกซินอนชาวกรีกผู้แสร้งทำเป็นหนีตามเกลี้ยกล่อมให้นำม้าเข้าไปในกำแพงเมืองทรอยเพื่อถวายแด่เอเธน่า นักบวชลาอูคูน ซึ่งพยายามทำลายม้าตัวนี้ ถูกงูทะเลสังหาร ในตอนกลางคืน กองเรือกรีกกลับมา และชาวกรีกก็เปิดประตูเมืองทรอยจากบนหลังม้า ในเหตุการณ์ปล้นสะดมที่เกิดขึ้นตามมา ปรีอามและลูกชายที่เหลือของเขาถูกสังหาร ผู้หญิงชาวทรอยถูกกักขังเป็นทาสในเมืองต่างๆ ของกรีก การเดินทางกลับบ้านที่แสนผจญภัยของผู้นำชาวกรีก (รวมถึงการเดินทางของโอดีสซีอุสและอีเนียส (อีเนียส) และการสังหารอากาเม็มนอน) ได้รับการบอกเล่าในมหากาพย์สองเรื่อง ได้แก่ การกลับมา (นอสทอยที่สูญหายไป) และโอดีสซีของโฮเมอร์ วัฏจักรเมืองทรอยยังรวมถึงการผจญภัยของเด็กๆ ในยุคทรอย (เช่นโอเรสเตสและเทเลมาคัส) 

สงครามเมืองทรอยมีธีมต่างๆ มากมาย และกลายมาเป็นแรงบันดาลใจหลักสำหรับศิลปินกรีกโบราณ (เช่นเมโทปส์บนวิหารพาร์เธนอนที่วาดภาพการปล้นเมืองทรอย) ความชอบทางศิลปะสำหรับธีมที่ได้มาจากวัฏจักรเมืองทรอยนี้บ่งชี้ถึงความสำคัญของวัฏจักรนี้ต่ออารยธรรมกรีกโบราณ วัฏจักรในตำนานเดียวกันนี้ยังสร้างแรงบันดาลใจให้กับงานวรรณกรรมยุโรปในยุคหลังๆ อีกด้วย ตัวอย่างเช่น นักเขียนยุโรปในยุคกลางของเมืองทรอยซึ่งไม่คุ้นเคยกับโฮเมอร์โดยตรง พบว่าตำนานเมืองทรอยเป็นแหล่งเรื่องราวที่กล้าหาญและโรแมนติกอันอุดมสมบูรณ์ และเป็นกรอบที่สะดวกในการปรับใช้กับอุดมคติของราชสำนักและอัศวินของตนเอง นักเขียนในศตวรรษที่ 12 เช่นBenoît de Sainte-Maure (Roman de Troie [Romance of Troy, 1154–60]) และ Joseph of Exeter (De Bello Troiano [On the Trojan War, 1183]) บรรยายถึงสงครามในขณะที่เขียนเวอร์ชันมาตรฐานที่พบใน Dictys and Daresใหม่พวกเขาจึงทำตาม คำแนะนำของ ฮอเรซและตัวอย่างของเวอร์จิล: พวกเขาเขียนบทกวีของทรอยใหม่แทนที่จะเล่าเรื่องใหม่ทั้งหมด 

วีรบุรุษที่โด่งดังบางคนซึ่งมีส่วนร่วมในสงครามเมืองทรอย ได้แก่:

ฝั่งโทรจัน:

1. เอเนียส
2. เฮคเตอร์
3. ปารีส

ฝั่งกรีก :

อาแจ็กซ์ (มีอาแจ็กซ์อยู่ 2 คน)

1. อะคิลลิส
2. กษัตริย์อากาเมมนอน
3. เมเนเลอัส
4. โอดิสเซียส
5. ไดโอมีดีส

แนวคิดเกี่ยวกับตำนานของกรีกและโรมัน

ตำนานเป็นหัวใจของชีวิตประจำวันในกรีกโบราณ ชาวกรีกถือว่าตำนานเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ พวกเขาใช้ตำนานเพื่ออธิบายปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ความหลากหลายทางวัฒนธรรม ความเป็นศัตรูตามประเพณี และมิตรภาพ นับเป็นความภาคภูมิใจที่ได้สืบเชื้อสายของผู้นำจากวีรบุรุษในตำนานหรือเทพเจ้า มีเพียงไม่กี่คนที่เคยสงสัยว่าเรื่องราวสงครามเมืองทรอยในอีเลียดและโอดิสซีย์ เป็นเรื่องจริงหรือ ไม่ ตามที่วิกเตอร์ เดวิส แฮนสันนักประวัติศาสตร์การทหาร นักเขียนคอลัมน์ นักเขียนบทความการเมือง และอดีต ศาสตราจารย์ ด้านคลาสสิกและจอห์น ฮีธ ศาสตราจารย์ด้านคลาสสิก ระบุว่าความรู้ที่ล้ำลึกเกี่ยวกับมหากาพย์ ของโฮ เมอร์ถือเป็นพื้นฐานของการกลืนวัฒนธรรม โฮเมอร์เป็น "การศึกษาของกรีก" ( Ἑλλάδος παίδευσις ) และบทกวีของเขาคือ "หนังสือ"

ปรัชญาและตำนาน

หลังจากที่ปรัชญา ประวัติศาสตร์ ร้อยแก้ว และลัทธิเหตุผลนิยมได้รับความนิยมในช่วงปลายศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล บทบาทของตำนานก็เริ่มมีความชัดเจนน้อยลง และลำดับวงศ์ตระกูลในตำนานก็เริ่มถูกแทนที่ด้วยแนวคิดเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ที่พยายามจะแยกสิ่งเหนือธรรมชาติออกไป (เช่นประวัติศาสตร์ของทูซิดิเดียน) ในขณะที่กวีและนักเขียนบทละครกำลังเขียนตำนานขึ้นมาใหม่ นักประวัติศาสตร์และนักปรัชญาชาวกรีกก็เริ่มวิพากษ์วิจารณ์ตำนานเหล่านี้

ในศตวรรษที่ 6 ก่อนคริสตกาล นักปรัชญาหัวรุนแรงบางคนเริ่มที่จะติดป้ายนิทานของกวีว่าเป็นการโกหกที่เป็นการดูหมิ่นศาสนา: เซโนฟาเนสแห่งโคโลฟอนบ่นว่าโฮเมอร์และเฮเซียดกล่าวหาว่าเทพเจ้า "ทุกสิ่งที่น่าละอายและน่าละอายในหมู่มนุษย์ พวกเขาขโมย ล่วงประเวณี และหลอกลวงซึ่งกันและกัน" แนวความคิดนี้พบการแสดงออกที่กว้างไกลที่สุดใน Republic and Laws ของเพลโตเพลโตสร้างตำนานเชิงเปรียบเทียบของเขาเอง (เช่น นิมิตของเออร์ใน Republic) โจมตีนิทานพื้นบ้านเกี่ยวกับกลอุบาย การขโมย และการล่วงประเวณีของเทพเจ้าว่าผิดศีลธรรม และคัดค้านบทบาทสำคัญของนิทานเหล่านี้ในวรรณกรรม การวิพากษ์วิจารณ์ของเพลโตเป็นการท้าทายอย่างจริงจังครั้งแรกต่อประเพณีตำนานของโฮเมอร์ เขาอ้างถึงตำนานเหล่านี้ว่าเป็น "การพูดคุยของหญิงชรา" ในส่วนของเขาอริสโตเติลวิพากษ์วิจารณ์ แนวทางปรัชญาแบบกึ่งตำนาน ก่อนยุคโสกราตีสและเน้นย้ำว่า "เฮเซียดและนักประพันธ์เทววิทยาสนใจเฉพาะสิ่งที่ดูน่าเชื่อถือสำหรับพวกเขาเองเท่านั้น และไม่เคารพเราเลย ... แต่ไม่คุ้มที่จะเอาจริงเอาจังกับนักเขียนที่แสดงออกในสไตล์ตำนาน สำหรับผู้ที่ดำเนินการพิสูจน์ข้อกล่าวอ้างของตน เราจะต้องตรวจสอบพวกเขา"

อย่างไรก็ตาม แม้แต่เพลโตก็ไม่สามารถปลดตัวเองและสังคมของเขาจากอิทธิพลของตำนานได้ การพรรณนาลักษณะนิสัยของโสกราตีส ของเขาเอง นั้นอิงตามรูปแบบโฮเมอร์และโศกนาฏกรรมแบบดั้งเดิม ซึ่งนักปรัชญาใช้เพื่อยกย่องชีวิตที่ชอบธรรมของครูของเขา:

แต่บางทีอาจมีคนพูดว่า “แล้วคุณไม่ละอายบ้างหรือ โสเครตีส ที่ติดตามการแสวงหาเช่นนั้น จนตอนนี้คุณตกอยู่ในอันตรายที่จะถูกประหารชีวิตเพราะเหตุนี้” แต่ข้าพเจ้าควรตอบเขาอย่างยุติธรรมว่า “ท่านพูดจาไม่ดีเลยนะท่านชาย ถ้าท่านคิดว่าคนที่มีความดีแม้เพียงเล็กน้อยควรคำนึงถึงอันตรายถึงชีวิตหรือความตาย และไม่พิจารณาเฉพาะเรื่องนี้เมื่อเขาทำสิ่งต่างๆ ไม่ว่าสิ่งที่เขาทำนั้นจะถูกหรือผิด และการกระทำของคนดีหรือคนชั่วก็ตาม เพราะตามข้อโต้แย้งของท่าน เหล่าเทพครึ่งคนครึ่งสัตว์ที่ตายที่เมืองทรอยก็ล้วนเป็นคนเลว รวมทั้งลูกชายของเทติส ด้วย ซึ่งดูถูกอันตรายมากเมื่อเทียบกับการต้องทนกับความอับอายใดๆ เมื่อแม่ของเขา (และเธอเป็นเทพี) พูดกับเขาขณะที่เขาอยากฆ่าเฮคเตอร์ข้าพเจ้าเชื่อว่ามีบางอย่างเช่นนี้

ลูกชายของฉัน ถ้าเจ้าแก้แค้นการตายของเพื่อนของเจ้าปาโทรคลัสและฆ่าเฮคเตอร์ เจ้าเองก็ต้องตาย เพราะทันทีหลังจากเฮคเตอร์ เจ้าก็ถูกกำหนดให้ต้องตาย (Hom. Il 18.96)

เมื่อได้ยินดังนั้น เขาก็ดูหมิ่นความตายและอันตราย และกลัวที่จะใช้ชีวิตอย่างคนขี้ขลาดและไม่แก้แค้นให้เพื่อนๆ มากขึ้น จึงกล่าวว่า

ขอให้ข้าพเจ้าตายทันที หลังจากแก้แค้นผู้กระทำผิด เพื่อจะได้ไม่ต้องอยู่ที่นี่ โดยถูกเยาะเย้ยข้างเรือโค้ง ซึ่งเป็นภาระของโลก

แฮนสันและฮีธประเมินว่าการปฏิเสธประเพณีโฮเมอร์ของเพลโตไม่ได้รับการตอบรับที่ดีจากอารยธรรมกรีกระดับรากหญ้า ตำนานเก่าแก่ยังคงมีชีวิตอยู่ในลัทธิท้องถิ่น ตำนานเหล่านี้ยังคงส่งอิทธิพลต่อบทกวีและเป็นหัวข้อหลักของงานจิตรกรรมและงานประติมากรรม

ในทางกีฬา ยูริพิดีส นักเขียน บทละครโศกนาฏกรรมในศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาลมักจะเล่นกับประเพณีเก่าๆ ล้อเลียนประเพณีเหล่านั้น และแทรกโน้ตแห่งความสงสัยผ่านเสียงของตัวละครของเขา อย่างไรก็ตาม เนื้อหาในบทละครของเขาล้วนหยิบยกมาจากตำนานทั้งสิ้น บทละครเหล่านี้หลายเรื่องเขียนขึ้นเพื่อตอบโต้ตำนานเดียวกันหรือคล้ายกันของรุ่นก่อน ยูริพิดีสโจมตีตำนานเกี่ยวกับเทพเจ้าเป็นหลัก และเริ่มการวิจารณ์ของเขาด้วยการคัดค้านที่คล้ายกับที่เซโนเครตีสเคยแสดงไว้ก่อนหน้านี้ นั่นคือเทพเจ้าตามที่แสดงโดยทั่วไปนั้นมีลักษณะเหมือนมนุษย์มากเกินไป

ลัทธิเหตุผลนิยมแบบเฮลเลนิสติกและโรมัน

ในช่วงยุคเฮลเลนิสติกตำนานเทพปกรณัมได้กลายมาเป็นที่ยอมรับของชนชั้นสูงที่แสดงให้เห็นว่าผู้ครอบครองตำนานเทพปกรณัมเป็นชนชั้นหนึ่ง ในขณะเดียวกัน การเปลี่ยนแปลงของยุคคลาสสิกที่ไม่เชื่อในสิ่งเหนือธรรมชาติก็เด่นชัดยิ่งขึ้น นักปราชญ์เทพปกรณัมกรีกได้สร้างประเพณีในการแสวงหาพื้นฐานทางประวัติศาสตร์ที่แท้จริงสำหรับสิ่งมีชีวิตและเหตุการณ์ในตำนาน แม้ว่างานต้นฉบับของเขา (พระคัมภีร์) จะสูญหายไป แต่สิ่งที่ Diodorus และ Lactantiusบันทึกไว้ก็มีอยู่มาก

การหาเหตุผลให้กับ การตีความ ตำนาน กลายเป็นที่นิยมมากขึ้นภายใต้จักรวรรดิโรมัน ซึ่ง ต้องขอบคุณทฤษฎีทางกายภาพของปรัชญาสโตอิกและเอพิคิวเรียน สโตอิกนำเสนอคำอธิบายเกี่ยวกับเทพเจ้าและวีรบุรุษในฐานะปรากฏการณ์ทางกายภาพ ในขณะที่นักปรัชญายูเฮเมอริสต์ให้เหตุผลแก่พวกเขาในฐานะบุคคลในประวัติศาสตร์ ในเวลาเดียวกัน นักปรัชญาสโตอิกและนักปรัชญาเพลโตใหม่ได้ส่งเสริมความหมายทางศีลธรรมของประเพณีในตำนาน ซึ่งมักจะอิงตามนิรุกติศาสตร์ของกรีก ผ่านข้อความของเอพิคิวเรียนของเขาลูเครเชียสได้พยายามขับไล่ความกลัวอันงมงายออกจากจิตใจของเพื่อนร่วมชาติของเขา ลิวีก็มีความสงสัยเกี่ยวกับประเพณีในตำนานเช่นกัน และอ้างว่าเขาไม่ได้ตั้งใจที่จะตัดสินตำนานดังกล่าว (fabulae) ความท้าทายสำหรับชาวโรมันที่มีความรู้สึกที่เข้มแข็งและขอโทษต่อประเพณีทางศาสนาคือการปกป้องประเพณีนั้นในขณะที่ยอมรับว่ามักเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ของความเชื่อโชคลาง นักโบราณคดี Varro ซึ่งมองว่าศาสนาเป็นสถาบันของมนุษย์ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรักษาความดีในสังคม ได้ทุ่มเทการศึกษาอย่างเข้มงวดเพื่อศึกษาต้นกำเนิดของลัทธิทางศาสนา ในAntiquitates Rerum Divinarum ของเขา (ซึ่งไม่รอดมา แต่ City of God ของ Augustine แสดงให้เห็นถึงแนวทางทั่วไป) Varro โต้แย้งว่าในขณะที่คนงมงายกลัวเทพเจ้า บุคคลที่เคร่งศาสนาอย่างแท้จริงจะเคารพเทพเจ้าเสมือนพ่อแม่ตามที่ Varro กล่าว มีเรื่องเล่าเกี่ยวกับเทพเจ้าสามเรื่องในสังคมโรมัน: เรื่องเล่าในตำนานที่สร้างขึ้นโดยกวีสำหรับละครและความบันเทิง เรื่องเล่าทางแพ่งที่ใช้โดยผู้คนเพื่อการเคารพบูชาเช่นเดียวกับโดยเมือง และเรื่องเล่าตามธรรมชาติที่สร้างขึ้นโดยนักปรัชญา Varro กล่าวเสริมว่า รัฐที่ดีที่สุดคือรัฐที่เทววิทยาทางแพ่งผสมผสานเรื่องราวในตำนานกวีเข้ากับเรื่องราวของนักปรัชญา

นักวิชาการโรมัน Cotta ล้อเลียนการยอมรับตำนานทั้งตามตัวอักษรและเชิงเปรียบเทียบ โดยประกาศอย่างเด็ดขาดว่าตำนานไม่มีที่ยืนในปรัชญา โดยทั่วไปแล้ว Ciceroก็ดูถูกตำนานเช่นกัน แต่เช่นเดียวกับ Varro เขาเน้นย้ำในการสนับสนุนศาสนาประจำรัฐและสถาบันต่างๆ ของมัน เป็นเรื่องยากที่จะรู้ว่าลัทธิเหตุผลนิยมนี้ขยายขอบเขตลงไปในระดับสังคมได้ไกลแค่ไหน Cicero ยืนยันว่าไม่มีใคร (แม้แต่ผู้หญิงแก่และเด็กผู้ชาย) ที่โง่เขลาถึงขนาดเชื่อในความน่ากลัวของฮาเดสหรือการมีอยู่ของสกิลลัส เซนทอร์หรือสิ่งมีชีวิตประกอบอื่นๆ แต่ในทางกลับกัน นักปราศรัยในที่อื่นบ่นว่าผู้คนเป็นคนงมงายและเชื่อคนง่าย De Natura Deorumเป็นบทสรุปที่ครอบคลุมที่สุดของแนวคิดของ Cicero 

แนวโน้มการซิงโครไนซ์

ดูเพิ่มเติม: ตำนานโรมัน

ตำนานเทพเจ้ากรีกโบราณได้รับแรงบันดาลใจจากนิทานพื้นบ้าน เกี่ยวกับ เทพเจ้าแห่งโอลิมปัสรวมไปถึง เทพเจ้า แห่งโดเรียนและไอโอเนียนรวมถึงนิทานพื้นบ้านที่เกี่ยวข้อง

ในสมัยโรมันโบราณ ตำนานเทพเจ้าโรมันรูปแบบใหม่ถือกำเนิดขึ้นจากการผสมผสานเทพเจ้ากรีกและเทพเจ้าต่างประเทศอื่นๆ เข้าด้วยกัน ซึ่งเกิดขึ้นเพราะชาวโรมันมีตำนานเทพเจ้าของตนเองเพียงเล็กน้อย และการสืบทอดประเพณีในตำนานเทพเจ้ากรีกทำให้เทพเจ้าโรมันหลักๆ มีลักษณะเฉพาะที่เทียบเท่ากับเทพเจ้ากรีก เทพเจ้าซูสและจูปิเตอร์เป็นตัวอย่างของการทับซ้อนกันของตำนานเทพเจ้านี้ นอกจากการผสมผสานประเพณีในตำนานทั้งสองแล้ว ความสัมพันธ์ระหว่างชาวโรมันกับศาสนาตะวันออกยังนำไปสู่การผสมผสานกันมากขึ้นตัวอย่างเช่น ลัทธิบูชาพระอาทิตย์ได้รับการแนะนำในกรุงโรมหลังจากที่ออเรเลียนประสบความสำเร็จในการรณรงค์ในซีเรียเทพเจ้าแห่งเอเชียอย่างมิธรา (กล่าวคือ ดวงอาทิตย์) และบาอัลถูกผสมผสานกับอพอลโลและเฮลิออสจนกลายเป็นโซล อินวิกตั ส เทพเจ้าองค์เดียว ที่มีพิธีกรรมที่ผสมผสานและคุณลักษณะที่รวมกันอาจมีการระบุศาสนาของอพอลโลมากขึ้นเรื่อยๆ ร่วมกับเฮลิออสหรือแม้แต่ไดโอนีซัส แต่ข้อความที่เล่าถึงตำนานของเขากลับไม่ค่อยสะท้อนถึงพัฒนาการดังกล่าว ตำนานวรรณกรรมแบบดั้งเดิมถูกแยกออกจากการปฏิบัติทางศาสนาที่แท้จริงมากขึ้นเรื่อยๆ การบูชาโซลในฐานะผู้พิทักษ์พิเศษของจักรพรรดิและจักรวรรดิยังคงเป็นศาสนาหลักของจักรวรรดิจนกระทั่งถูกแทนที่ด้วยศาสนาคริสต์

คอลเล็กชัน Orphic Hymns (คริสตศตวรรษที่ 2) และSaturnaliaของ Macrobius Ambrosius Theodosius (คริสตศตวรรษที่ 5) ที่หลงเหลืออยู่ได้รับอิทธิพลจากทฤษฎีของลัทธิเหตุผลนิยมและแนวโน้มการผสมผสานเช่นกัน Orphic Hymns เป็นชุดผลงานกวีก่อนยุคคลาสสิกที่เชื่อกันว่าเป็นผลงานของ Orpheus ซึ่งเป็นตัวละครในตำนานที่มีชื่อเสียง จุดประสงค์ที่ระบุไว้ของSaturnaliaคือการถ่ายทอดวัฒนธรรมกรีกที่ Macrobius ได้รับจากการอ่านของเขา แม้ว่าการตีความของเขาเกี่ยวกับเทพเจ้าส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับตำนานและเทววิทยาของอียิปต์และแอฟริกาเหนือ (ซึ่งส่งผลต่อการตีความของ Virgil ด้วย) ใน Saturnalia มีคำอธิบายเกี่ยวกับตำนานที่ได้รับอิทธิพลจาก Euhemerists, Stoics และ Neoplatonists ปรากฏขึ้นอีกครั้ง

ลูกหลานของไกอา (โลก) และยูเรนัส (ท้องฟ้า) ตามทฤษฎีของเฮเซียด
ไกอา ยูเรนัส โอเชียนัส คริอุส ไอเอเพทัส เรีย มเนโมซินี เทธิส โคอัส ไฮเปอเรียน เธีย ธีมิส ฟีบี้ ครอนัส ไททันส์ บรอนเต้ สเตียรอยด์ อาร์เจส ไซคลอปส์ คอตตัส ไบรอาเรียส ไจเจส เฮคาตันเชเรส

ลูกหลานชาวโอลิมปัส

แก้ไข

ต้นตระกูลของนักกีฬาโอลิมปัส
ยูเรนัส ไกอา อวัยวะเพศของดาวยูเรนัส ครอนัส เรีย ซุส เฮร่า โพไซดอน ฮาเดส ดีมีเตอร์ เฮสเทีย A B อาเรส เฮฟเฟสทัส เมติส เอเธน่า เลโต อพอลโล อาร์เทมิส ไมอา เฮอร์มีส เซเมเล่ ไดโอนีซัส ไดโอนี  A B อโฟรไดท์

 

พ่อแม่ คู่สมรส และลูกของไททันทั้ง 12 ตน ตามทฤษฎีเทววิทยาของเฮเซียด
ยูเรนัส ไกอา พอนตัส โอเชียนัส เทธิส โคอัส ฟีบี้ คริอุส ยูริเบีย แม่น้ำ ​ โอเชียนิดส์ เลโต แอสทีเรีย แอสตราอุส พาลาส เพอร์เซส ไฮเปอเรียน เธีย ไอเอเพทัส ไคลมีน เฮลิออส เซเลเน่ อีออส แอตลาส เมโนเอเทียส โพรมีธีอุส เอพิเมธีอุส ครอนัส เรีย เฮสเทีย ดีมีเตอร์ เฮร่า ฮาเดส โพไซดอน ซุส ธีมิส (ซุส) มเนโมซินี โฮเร โมอิไร มิวส์